Tham vấn tâm lý – trị liệu tâm lý và xu hướng phát triển
Còn nhớ, khi phòng tâm lý Phúc Ngân mới thành lập, tháng 5 năm 2016, lúc đó, tìm kiếm trên Google, các đơn vị làm về tham vấn/trị liệu tâm lý tại Hà Nội đếm không hết các đầu ngón tay của một bàn tay. Thế nhưng đến nay, đã có thêm rất rất nhiều các trung tâm cung cấp dịch vụ tham vấn tâm lý/trị liệu tâm lý ra đời. Không hẳn là do nhu cầu bởi cho dù là trước đây hay bây giò hoặc về sau nữa, nhu cầu chăm sóc sức khỏe tinh thần luôn có sẵn. Dịch vụ tham vấn tâm lý/trị liệu tâm lý đang đang xã hội quan tâm nhiều hơn cho thấy đây là một tín hiệu đáng mừng, tín hiệu thể hiện việc chăm sóc sức khỏe tinh thần đang ngày càng được chú trọng. Nếu như cách đây vài năm, còn ít người biết đến khái niệm tham vấn tâm lý/trị liệu tâm lý, hầu như mọi người thường nhắc tới tư vấn tâm lý (chưa biết khái niệm tham vấn) và trị liệu tâm lý lúc đó được gọi là dịch vụ Hỗ trợ tâm lý chuyên sâu thì bây giờ các khái niệm Tham vấn tâm lý/Trị liệu tâm lý đã được biết và nhắc tới nhiều hơn.
Sức khỏe sinh lý và sức khỏe tinh thần tác động qua lại và ảnh hưởng liên quan mật thiết với nhau. Vậy nên, nếu về mặt sinh lý, con người luôn chú trọng vào việc làm thế nào để chăm sóc cơ thể khỏe mạnh, hoạt động trơn tru, thì về tinh thần, con người cũng sẽ cần chăm sóc tâm trạng, cảm xúc, suy nghĩ để tâm lý luôn ổn định và khỏe mạnh. Nếu như, khi cơ thể có gì đó bất ổn cần phải chữa trị, thì khi tinh thần bất ổn cũng cần như vậy. Song song với việc chăm sóc sức khỏe thể chất, cần chăm sóc cả sức khỏe tinh thần và đó là lý do, mỗi người đều có thể cần đến dịch vụ tham vấn tâm lý/ trị liệu tâm lý.
Vậy, dịch vụ tham vấn tâm lý/trị liệu tâm lý là gì? Tham vấn khác trị liệu thế nào?
Nói một cách ngắn gọn và dễ hiểu thì:
Tham vấn tâm lý – là cùng nhau trao đổi (nhà tham vấn và thân chủ) để thân chủ hiểu rõ vấn đề và có giải pháp cho vấn đề của mình.
Trị liệu tâm lý – là thân chủ phối kết hợp – cùng nhà trị liệu tâm lý ứng dụng các kỹ thuật, liệu pháp để giải quyết vấn đề của mình.
Đối tượng của tham vấn tâm lý thường là những vấn đề cấp tính: Một bế tắc, một mâu thuẫn, một cảm xúc/suy nghĩ tiêu cực mới có, một xung đột…
Đối tượng của trị liệu là những sang chấn, những rối nhiễu, những khủng hoảng, ảnh hưởng sau sang chấn ví dụ: Rối loạn căng thẳng sau sang chấn, trầm cảm, mất kiểm soát cảm xúc/ hành vi, …..
Nhà trị liệu/nhà tham vấn – chuyên gia tâm lý (những người làm nghề chuyên nghiệp có kinh nghiệm và trình độ chuyên môn cao)
Nhà trị liệu (Psychotherapist) là những người được đào tạo về kiến thức tâm lý lâm sàng.
Nhà tham vấn (Psychological Counselor) là những những người được đào tạo về chuyên ngành tham vấn.
Các nhà chuyên môn, có những người chỉ là tham vấn (Counselling), có những người chỉ làm trị liệu (Therapy) và cũng có những người làm cả hai, vừa tham vấn, vừa trị liệu.
Cách thức/ trường phái/ kỹ thuật trị liệu: (Gọi chung là liệu pháp)
Có rất nhiều các liệu pháp khác nhau trong tâm lý trị liệu. Mỗi nhà chuyên môn có thể chuyên sâu với một trường phái nào đó, ví dụ: Phân tâm, Nhận thức hành vi, thân chủ trọng tâm, nhân vị hiện sinh….. và cũng có những nhà trị liệu thì sử dụng liệu pháp tổng hợp.
Mỗi một nhà trị liệu sẽ có phong cách trị liệu riêng song mục tiêu của họ là giống nhau: Hướng đến việc giúp đỡ, hỗ trợ thân chủ giải quyết vấn đề.
Hiệu quả của tham vấn tâm lý/ trị liệu tâm lý
Có những lúc hiệu quả của tham vấn tâm lý/ trị liệu tâm lý có thể nhìn thấy một cách rõ rệt (giống như khi đi khám bác sĩ ở bệnh viện và điều trị thuốc) và cũng có trường hợp, hiệu quả không thấy rõ vì nó cần quá trình và phụ thuộc vào việc, bác sĩ kê đơn là một chuyện, uống thuốc hay không mới quyết định kết quả có hay không.
Có câu “gặp thầy gặp thuốc” và cũng có câu “Không có thuốc nào là chữa được cho bách bệnh và cũng không có bệnh nào là không có cách chữa, chỉ là có tìm thấy hay chưa thôi”
Việc bạn đi gặp một chuyên gia này, vấn đề của bạn chưa được giải quyết không có nghĩa trình độ của chuyên gia đó kém hay vấn đề của bạn không thể giải quyết mà là, bạn đã gặp đúng thầy, đúng thuốc chưa và nữa, nó còn phụ thuộc cả vào yếu tố thời điểm. Tham vấn tâm lý/ trị liệu tâm lý là một hành trình và nếu không đi hết hành trình thì bạn sẽ không thấy đích.
Phí dịch vụ tham vấn tâm lý/ trị liệu tâm lý
Có rất nhiều mức giá khác nhau hiện nay và cũng chưa có một thống kê hay tiêu chí nào để phân định đâu là người có trình độ chuyên môn cao hơn hay đâu là người có trình độ chuyên môn thấp hơn. Tương tự, cũng khó để phân định phí tham vấn tâm lý/ trị liệu tâm lý như thế nào là cao hay như thế nào là vừa.
Điều cần cân nhắc ở đây là:
- Khi đọc, tìm hiểu thông tin về chuyên gia tâm lý/ nhà tham vấn/ nhà trị liệu làm đó – bạn có cảm giác thế nào? Hãy để ý đến cảm giác của bạn. Nếu bạn thấy ấn tượng tốt, cảm giác dễ chịu, muốn gặp họ. Đó là tín hiệu tốt.
- Khi cần bao nhiêu cũng không tiếc, khi không cần, 1 hào cũng tiếc. Hãy xem lại tình trạng của mình và hãy hỏi nếu mình giải quyết được vấn đề thì cái mình có được là gì và nó có đáng để bỏ ra khoản chi phí này không. Hãy xem mức độ vấn đề của bạn. Giống kiểu, khi vội bạn cần đi taxi cho dù phải trả nhiều tiền còn khi không vội, bạn có thể đi bộ để không phải trả tiền.
Lời kết: Hiệu quả của tham vấn tâm lý/trị liệu tâm lý đã được các nhà khoa học chứng minh. Thành công của một ca trị liệu hay tham vấn phụ thuộc 50% vào niềm tin của bạn về việc: vấn đề chắc chắn được giải quyết và niềm tin vào nhà tham vấn/nhà trị liệu – chuyên gia tâm lý. Có tiền không mua được sức khỏe, có sức khỏe sẽ làm được ra tiền. Sự lựa chọn và quyết định cuối cùng là ở bạn.
Nếu copy – vui lòng trích nguồn tên tác giả bài viết
Tác giả bài viết
Ths tham vấn và trị liệu tâm lý
Chuyên gia Nguyễn Thị Thanh Vân
Book lịch với chuyên gia phòng tâm lý Phúc Ngân tại đây: 0966.877575
Bài viết khác
- Cách Giảm Thiểu Căng Thẳng Trong Cuộc Sống Hàng Ngày(2236 lượt xem)
- Tôi Thấy Ánh Sáng - Dự Án Tham Vấn Tâm Lý Không Thu Phí Dành Cho Cộng Đồng(2124 lượt xem)
- Tư Vấn Như Một Cuộc Hành Trình Để Hiểu Bản Thân(2610 lượt xem)